Η συζήτηση γύρω από τη σύνταξη στα 62 έχει επανέλθει δυναμικά τα τελευταία χρόνια, καθώς όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι εξετάζουν εάν τους συμφέρει να αποχωρήσουν νωρίτερα ή να παραμείνουν στην εργασία τους μέχρι τα 67. Παρότι η μειωμένη σύνταξη φαίνεται αρχικά ως μια εύκολη λύση, στην πραγματικότητα υπάρχουν σημαντικές παράμετροι που καθορίζουν αν η επιλογή αυτή είναι ωφέλιμη ή δημιουργεί απώλειες σε βάθος χρόνου.
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζουμε αναλυτικά πότε είναι πράγματι συμφέρουσα η αποχώρηση στα 62, πότε είναι προτιμότερη η παραμονή στην αγορά εργασίας και ποια σημεία χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή πριν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση.
Τι σημαίνει “σύνταξη στα 62” στην πράξη
Η έξοδος στα 62 αφορά αποκλειστικά τη μειωμένη σύνταξη.
Η πλήρης σύνταξη χωρίς αναπηρία ή ειδικές διατάξεις αποδίδεται στα 67 ή στα 62 μόνο με τουλάχιστον 40 έτη ασφάλισης. Συνεπώς, οι περισσότεροι ασφαλισμένοι μπορούν στα 62 να διεκδικήσουν είτε μειωμένη σύνταξη είτε να συνεχίσουν να εργάζονται μέχρι να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις πλήρους.
Πότε συμφέρει η μειωμένη σύνταξη στα 62
Η επιλογή της μειωμένης σύνταξης μπορεί να είναι συμφέρουσα στις ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Όταν ο ασφαλισμένος έχει χαμηλές μελλοντικές αποδοχές
Αν η παραμονή στην εργασία δεν πρόκειται να αυξήσει σημαντικά τον συντάξιμο μισθό, τότε η ποινή της μειωμένης σύνταξης μπορεί να είναι μικρότερη από το οικονομικό όφελος της άμεσης αποχώρησης.
2. Όταν υπάρχει εξάντληση, προβλήματα υγείας ή δυσκολία συνέχισης της εργασίας
Παρότι δεν αποτελεί οικονομικό κριτήριο, είναι συχνά καθοριστικό. Η ποιότητα ζωής μπορεί να υπερισχύσει της οικονομικής διαφοράς με την πλήρη σύνταξη.
3. Όταν ο ασφαλισμένος δεν μπορεί να συμπληρώσει 40 χρόνια
Αν κάποιος έχει, για παράδειγμα, 28–32 χρόνια ασφάλισης και δεν μπορεί να φτάσει τα 40, η πλήρης σύνταξη στα 62 είναι εκτός επιλογών, άρα η μειωμένη είναι η μόνη λύση νωρίτερης εξόδου.
4. Όταν το διάστημα μέχρι τα 67 είναι μεγάλο και το εισόδημα μπορεί να καλυφθεί από άλλες πηγές
Όσοι έχουν παράλληλες οικονομικές πηγές (ενοίκια, οικογενειακή υποστήριξη, αποταμιεύσεις) συχνά επιλέγουν να φύγουν στα 62 για να κερδίσουν χρόνια ελεύθερου χρόνου.
Πότε δεν συμφέρει να φύγετε στα 62
Η μειωμένη σύνταξη μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική οικονομική απώλεια στις παρακάτω περιπτώσεις:
1. Όταν ο ασφαλισμένος μπορεί να φτάσει τα 40 χρόνια στο άμεσο μέλλον
Αν κάποιος απέχει λίγα χρόνια από τα 40 έτη, η πλήρης σύνταξη στα 62 είναι εξαιρετικά προνομιακή.
Η διαφορά με τη μειωμένη είναι συχνά πολύ μεγάλη.
2. Όταν υπάρχει προοπτική ανόδου αποδοχών ή προαγωγής
Κάθε επιπλέον έτος αυξάνει την ανταποδοτική σύνταξη, ειδικά για εργαζόμενους με υψηλότερο μισθό μετά το 2002.
3. Όταν η απόκλιση της μειωμένης από την πλήρη είναι μεγάλη λόγω χαμηλών ενσήμων
Η ποινή δεν αφορά μόνο την εθνική σύνταξη, αλλά και τον χαμένο χρόνο που θα μπορούσε να αυξήσει την ανταποδοτική.
Παράδειγμα 1 – Ασφαλισμένος με 33 έτη
- Σύνταξη στα 62: Μειωμένη σύνταξη
- Παραμονή μέχρι τα 67: Πλήρης σύνταξη με +5 έτη ασφάλισης
Συνήθως η διαφορά μπορεί να ξεπεράσει τα 120–180 ευρώ μηνιαίως, ανάλογα με τον μισθό.
Παράδειγμα 2 – Ασφαλισμένος με 39 έτη
Σε αυτή την περίπτωση, το να φύγει κάποιος στα 62 με μειωμένη είναι σχεδόν πάντα ασύμφορο.
Με λίγο ακόμη χρόνο φτάνει τα 40 έτη και κατοχυρώνει πλήρη στα 62 χωρίς καμία ποινή.
Πόση είναι η πραγματική μείωση
Η μείωση εφαρμόζεται μόνο στην εθνική σύνταξη και φτάνει έως και το 30% για πλήρη 5ετή πρόωρη αποχώρηση.
Στην πράξη όμως, το ποσό που χάνει κάποιος συνολικά είναι μεγαλύτερο, επειδή χάνει και χρόνο προσαύξησης στην ανταποδοτική.
Πότε να κάνετε τον υπολογισμό
Ο υπολογισμός πρέπει να γίνει:
- Με βάση τις μέσες ακαθάριστες (μηνιαίος μικτός μισθός) αποδοχές από το 2002 έως και το έτος συνταξιοδότησης.
- Με ακριβή έτη ασφάλισης
- Με προβολή για τα επόμενα χρόνια
- Με προσθήκη φορολογικών κρατήσεων και εισφορών, γιατί ειδικά στις υψηλές συντάξεις οι κρατήσεις και ο ετήσιος φόρος μειώνουν σημαντικά το καθαρό ποσό σύνταξης!
Χωρίς σωστή ανάλυση, η επιλογή της μειωμένης μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια εισοδήματος που δεν αντιστρέφεται.
Συμπέρασμα
Η σύνταξη στα 62 είναι μια επιλογή που μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι οικονομικά και προσωπικά ωφέλιμη, αλλά δεν είναι λύση για όλους. Όσοι βρίσκονται κοντά στα 40 χρόνια ή έχουν υψηλές αποδοχές συνήθως κερδίζουν αν παραμείνουν στην εργασία τους. Αντίθετα, όσοι δεν μπορούν να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα έτη ή δεν αναμένουν βελτίωση στις αποδοχές τους, συχνά ωφελούνται από την άμεση αποχώρηση.
Πριν ληφθεί τελική απόφαση, απαιτείται εξατομικευμένος υπολογισμός και προσεκτική μελέτη των μελλοντικών οικονομικών δεδομένων.
