Η αγορά εργασίας αλλάζει με ρυθμούς που δεν έχουμε ξαναδεί. Και στο επίκεντρο αυτής της αλλαγής βρίσκεται η Γενιά Ζ — όσοι γεννήθηκαν περίπου από το 1997 έως το 2012.
Η συγκεκριμένη γενιά εισήλθε στην αγορά εργασίας μέσα σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον: με τηλεργασία, social media, οικονομική αστάθεια και έναν συνεχή αγώνα για ισορροπία ζωής – δουλειάς.
Κι όμως, παρά τον ενθουσιασμό και τη φρεσκάδα που φέρνει, φαίνεται πως δυσκολεύεται να παραμείνει στις θέσεις της. Οι εργοδότες τη χαρακτηρίζουν «απρόβλεπτη», «απείθαρχη» ή «απροετοίμαστη».
Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί οι προϊστάμενοι απολύουν εργαζόμενους της Γενιάς Ζ τόσο γρήγορα;
Η απάντηση δεν είναι μία – είναι πολλές.
Έλλειψη κινήτρου και επαγγελματισμού
Έρευνες έχουν δείξει ότι το 50 % των εργοδοτών θεωρεί πως οι νέοι εργαζόμενοι δεν δείχνουν αρκετή πρωτοβουλία ή κίνητρο.
Περίπου 46 % μιλά για έλλειψη επαγγελματισμού, ενώ σημαντικά ποσοστά επισημαίνουν ελλείψεις σε επικοινωνία, οργανωτικές δεξιότητες και ικανότητα λήψης ανατροφοδότησης.
Παράλληλα, πολλοί εργοδότες αναφέρουν ότι οι υποψήφιοι δεν διαθέτουν σχετική εργασιακή εμπειρία – κάτι που μοιάζει οξύμωρο, αφού πρόκειται για θέσεις εισαγωγικού επιπέδου.
Πολιτισμική αναντιστοιχία και γρήγορες απολύσεις
Οι εργοδότες δείχνουν ότι δεν ανέχονται πολιτισμική ασυμβατότητα.
Προσλαμβάνουν μέλη της Γενιάς Ζ, αλλά μόλις εντοπίσουν απόκλιση από την κουλτούρα ή τη στάση που επιθυμούν, προχωρούν σε γρήγορη αντικατάσταση.
Όπως σχολιάζουν πολλοί recruiters, οι εταιρείες πλέον «αργούν να προσλάβουν, αλλά σπεύδουν να απολύσουν».
Η αλλαγή γενεών στον εργασιακό χώρο είναι εμφανής – και φέρνει μαζί της προκλήσεις και παρεξηγήσεις.
Το χάσμα σπουδών – αγοράς εργασίας
Η νέα γενιά εισέρχεται στην αγορά μετά από πτυχία που κοστίζουν δεκάδες χιλιάδες ευρώ, αλλά χωρίς την πρακτική προετοιμασία για τον σημερινό εργασιακό ρυθμό.
Τα πανεπιστήμια συχνά δεν προσφέρουν την αναγκαία «μεταβατική εκπαίδευση», αφήνοντας τους αποφοίτους να παλεύουν να εγκλιματιστούν σε περιβάλλοντα με διαφορετική νοοτροπία.
Αυτό οδηγεί σε τεράστια αποσύνδεση μεταξύ των προσδοκιών των εργοδοτών και της πραγματικότητας των νέων εργαζομένων.
Τι βλέπουν οι εργοδότες
Οι υπεύθυνοι προσλήψεων καταγράφουν κοινά μοτίβα:
✓ Έλλειψη εργασιακής ηθικής και υπευθυνότητας
✓ Ανεπαρκής ανταπόκριση στην ανατροφοδότηση
✓ Δυσκολία διαχείρισης χρόνου
✓ Ανεπαρκείς τεχνικές ή διαπροσωπικές δεξιότητες
Περίπου 1 στους 5 εργοδότες αναφέρει ότι οι νέοι δεν μπορούν να διαχειριστούν σωστά τον φόρτο εργασίας, αργούν στα meetings ή ντύνονται απρόσεκτα.
Άλλοι επισημαίνουν ότι 19 % χρησιμοποιούν ακατάλληλη γλώσσα στη δουλειά ή 17 % παραδίδουν καθυστερημένα τα καθήκοντά τους.
Η λεπτή γραμμή ανάμεσα σε ευθύνη και δικαίωμα
Η Γενιά Ζ έχει μεγαλώσει σε μια εποχή όπου η εργασιακή ευελιξία και η προσωπική ελευθερία θεωρούνται αυτονόητα δικαιώματα.
Ωστόσο, πολλές φορές αυτό εκλαμβάνεται από τους εργοδότες ως έλλειψη πειθαρχίας ή αίσθηση δικαιώματος χωρίς αντίστοιχη προσπάθεια.
Η πραγματικότητα είναι πως οι περισσότεροι εργοδότες ζητούν τα βασικά:
πρωτοβουλία, συνέπεια, θετική στάση, σεβασμό στους χρόνους, ομαδικότητα και επαγγελματική συμπεριφορά.
Τα social media ως παγίδα
Η εποχή του TikTok και του Instagram έφερε μια νέα κουλτούρα έκθεσης.
Πολλοί νέοι εργαζόμενοι δημοσιεύουν σκηνές από τη δουλειά, σχολιάζουν συναδέλφους ή «χαλαρώνουν» δημόσια, ξεχνώντας ότι οι εργοδότες βλέπουν.
Η έλλειψη ορίου ανάμεσα στο προσωπικό και το επαγγελματικό προφίλ έχει ήδη στοιχίσει θέσεις εργασίας.
Οι εταιρείες εξετάζουν πλέον και τη διαδικτυακή παρουσία των υποψηφίων πριν καν τους καλέσουν για συνέντευξη.
Η άλλη πλευρά
Φυσικά, δεν είναι όλοι οι εργαζόμενοι της Γενιάς Ζ έτσι.
Υπάρχουν πολλοί εξαιρετικά δραστήριοι, στρατηγικοί και μεθοδικοί νέοι επαγγελματίες που προσπαθούν να ξεχωρίσουν.
Όμως, όπως πάντα, μερικά κακά μήλα χαλούν το καλάθι.
Και είναι κρίμα, γιατί η Γενιά Ζ μπαίνει στην αγορά εργασίας σε μια από τις δυσκολότερες εποχές των τελευταίων δεκαετιών — με πίεση, ανασφάλεια και τρομερό ανταγωνισμό.
Μαθήματα και προοπτικές
Κάθε γενιά έχει δεχθεί παρόμοια κριτική όταν έκανε τα πρώτα της βήματα.
Η Γενιά Χ θεωρούνταν επαναστατική.
Οι Millennials κατηγορήθηκαν για «τεμπελιά» και «υπερβολικό άγχος».
Τώρα είναι η σειρά της Γενιάς Ζ να αντιμετωπίσει το ίδιο κύμα.
Η ουσία όμως είναι ίδια:
Οι εργοδότες εκτιμούν τη συνέπεια, τον επαγγελματισμό και τη διάθεση για μάθηση. Αυτά δεν αλλάζουν ποτέ.
Η Γενιά Ζ φέρνει, ωστόσο, κάτι πολύτιμο:
Μια απαιτητική αλλά υγιή διεκδίκηση για ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.
Και ίσως, μέσα από τις προκλήσεις της, να αναγκάσει τα εταιρικά περιβάλλοντα να εξελιχθούν — προς ένα πιο ανθρώπινο, πιο δίκαιο, πιο βιώσιμο μοντέλο εργασίας.
Τελική σκέψη
Αν ανήκετε στη Γενιά Ζ, μην απογοητεύεστε.
Δείξτε λίγη περισσότερη πειθαρχία, δώστε έμφαση στην επικοινωνία και την υπευθυνότητα — και ξεχωρίστε.
Οι ευκαιρίες υπάρχουν, αλλά πρέπει να αποδεικνύονται καθημερινά!
Και αν είστε εργοδότης, ίσως αξίζει να δείτε πίσω από τα στερεότυπα.
Γιατί πίσω από κάθε νεαρό επαγγελματία, μπορεί να κρύβεται το αυριανό ταλέντο που απλώς χρειάζεται καθοδήγηση.
